Hebreeuws versus Grieks denken

Inleiding

Wij zijn er ons niet van bewust, maar heel veel van onze Bijbeluitleg is gebaseerd op het Griekse denken. Nadat de Statenvertaling en de King James vertalen tot stand waren gekomen, kwam er een tegenbeweging op gang. Deze werd “de verlichting” genoemd. Een sterke nadruk op het intellectualisme waarbij de rede belangrijker werd geacht dan het pure geloof en vertrouwen.

Het Griekse denken

In de 19e eeuw vond er een ommekeer in het denken plaats. Beïnvloed door de grondleggers van de filosofie en het humanisme ontstond er een beweging die de fundamenten van alles dat bestond kritisch benaderde. Dit resulteerde uiteindelijk in de evolutieleer die door Darwin was opgeschreven.

Het resultaat dat was dat ook de Schrift zelf niet meer als het onfeilbare Woord van God werd gezien maar kritisch onderzocht moest worden. Dit kritische tekst onderzoek is de grondslag van vrijwel alle moderne vertalingen die wij vandaag tot onze beschikking hebben. De rede werd belangrijker geacht dan de geloofsbeleving en ervaring. Wanneer ik het niet begrijp kan het niet waar zijn. Daarmee werd het verstand tot god verheven.

Kenmerken van het Griekse denken

  • De essentie van iets wordt geuit door de vorm ervan
  • Horen en weten is de bron van inzicht
  • In de geloofsbeleving is orthodoxy de basis: De leer is alles
  • Grieks denken is lineair: 1 + 2 + 3 = 6
  • De mens regeert over de natuur door het begrijpen en toepassen van wetenschappelijke wetten.
  • Het geloof is gebaseerd op een blind vertrouwen zonder relatie.
  • Het universum is door toeval geëvolueerd
  • Alles dat bestaat is materie: je kunt het met je handen aanraken.
  • Alles bestaat door toeval, oorzaak en gevolg vormen een beperking
  • Er is een scheiding tussen het natuurlijke en bovennatuurlijke

Hebreeuwse denken

Daar tegenover staat het Hebreeuwse denken. Het Joodse volk heeft als geen ander volk op deze aarde een hechte relatie met de levende God. Het is Zijn uitverkoren volk, aan hen is het beheer van de geheimenissen toevertrouwd. Zij zijn door God aangesteld om de redding voor de ganse mensheid te bewerken.

Wij als gelovigen uit de heidenen zullen moeten beseffen dat het Joodse volk al vanaf het allereerste begin zich verdiept heeft in de woorden die zij van de Almachtige ontvangen hebben. Wij kunnen dus heel veel leren van de wijze waarop zij de Schrift onderzoeken. Zij doen dat al 5000 jaar, wij nog geen 200!

Kenmerken van het Hebreeuwse denken

  • De essentie van iets wordt geuit door de functie ervan
  • Zien en ervaren is de bron van inzicht
  • In de geloofsbeleving is orthopraxy de basis: Het doen is alles
  • Hebreeuws denken is circulair: 1 + 2 + 3 = 6 = 3 + 2 + 1
  • De mens regeert over alles dingen, dus de relatie die men met God heeft bepaalt de uitkomst
  • Het geloof in God is gebaseerd op het kennen van God
  • Het universum is geschapen door God in Christus
  • Er bestaan krachtige geestelijke wezens binnen de schepping
  • God is de bron en de essentie van de schepping, alles is mogelijk
  • De natuurlijke dimensie is een spiegel en een afschaduwing van de hemelse dimensie

Deze manier van denken heeft gevolgen voor de wijze waarop wij als westerse christenen de Schrift bestuderen. Het opent vaak totaal nieuwe dimensies waardoor onze liefde voor de Levende God alleen toeneemt. Dat is de reis en het vooruitzicht dat wij in ons onderwijs willen aanbieden.